W czasach ciągłego wzrostu wymagań stawianych przez klientów oraz coraz to większej konkurencji w poszczególnych branżach, przedsiębiorstwa muszą ciągle osiągać coraz to wyższe standardy.
W literaturze Kaizen – zmiana na lepsze, oznacza synonim określonej strategii, nurtu lub filozofii, która daje możliwość doskonalenia się wszystkich pracowników w każdym możliwym procesie.
Samo słowo „Kaizen” – z języka japońskie charakteryzuje się dualnym znaczeniem:
- Kaizen (z jap. Pisane znakami kanji); oznaczające: poprawę, polepszenie lub zmianę na lepsze;
- Kaizen (z jap. Pisane pismem sylabicznym: katakaną), oznaczające japońską filozofię biznesową (sposób postępowania), ustawicznego polepszania, usprawniania procesu zarządzania i produkcji na wszystkich jego szczeblach i etapach, z uwzględnieniem m.in. technik biznesu just-in-time.
Główne przesłanie filozofii Kaizen można sformułować następująco:
„Cokolwiek robisz, możesz to robić lepiej”.
Podstawowe zasady Kaizen, opierają się na:
- Pracy zespołowej;
- Skupieniu uwagi na szczegółach;
- Analizowaniu wszystkich tematów zdroworozsądkowo;
- Mądrej i systematycznej pracy małymi krokami, która pozwala osiągać najtrudniejsze cele.
Filozofia Kaizen – zmiana na lepsze, charakteryzuje się pięcioma podstawowymi regułami działania:
- W momencie pojawienia się nieprawidłowości zacznij od wizyty w gemba (z jap. Miejsce wykonywania pracy rzeczywistej lub miejsce zdarzenia). Nie podejmuj prób rozwiązania problemu zza biurka. Pojawiając się w gemba, bacznie obserwuj i spisuj spostrzeżenia/obserwacje.
- Sprawdź przedmioty znajdujące się w miejscu wystąpienia nieprawidłowości – gembutsu. Poszukaj wstępnych przyczyn awarii analizując i łącząc ze sobą fakty i spostrzeżenia.
- W miejscu zdarzenia podejmij od razu wstępne i tymczasowe środki zaradcze.
- Poszukaj bezpośredniej przyczyny problemu opierając się na danych i faktach. Nie zwlekaj z podjęciem działań, wiele problemów w gemba można rozwiązać ad hoc. Istotne jest aby zebrać szereg informacji natomiast podczas analizy opierać się na danych i faktach, mogące pomóc w ustaleniu bezpośredniej przyczyny problemu bądź awarii. Istotne w tym miejscu jest stosowanie techniki rozwiązywania problemów integralnej z Kaizen, czyli metoda 5Why?
- Określ właściwe standardy jako działania korekcyjne i zapobiegawcze wykrytego problemu. Jest to gwarancja uniknięcia takich samych lub podobnych problemów w przyszłości.
Określenie standardów:
Standardy odnosi się wszystkich procesów oraz zbiorów procedur obowiązujących przy wykonywaniu danych czynności w przedsiębiorstwie. Przy tworzeniu, a następnie utrzymaniu
i przestrzeganiu standardów stosuje się model PDCA (cykl Deminga).
Określenie standardów oznacza więc ustalenie procedur pracy, które zapobiegają przed powstawaniem problemów lub zapobiegają przed spadkiem efektywności i wydajności pracy i procesów przedsiębiorstwa. Nowo określone procedury muszą być następnie zastosowane
i sprawdzone w praktyce. Dzięki temu można mieć pewność, że gwarantują uzyskanie pożądanych rezultatów.
Organizacja miejsca pracy:
Organizacja miejsca pracy, hali produkcyjnej i całego przedsiębiorstwa składa się z pięciu etapów, określanych jako metoda 5S, będącą wykazem czynności kontrolnych uporządkowanych według kryterium poprawy organizacji, efektywności i dyscypliny w miejscu pracy. Więcej na temat 5S znajdziesz poniżej:
Usunięcie marnotrawstwa – pozbycie się wszelkiego marnotrawstwa czyli czynności lub pracy, które nie tworzą wartości dodanej dla klienta. Istnieje osiem kategorii muda, do których zaliczamy:
- Nadprodukcja;
- Naprawy i przestoje maszyn;
- Zbędny transport materiału;
- Zbędne czynności operacyjne;
- Nadmierne zapasy;
Natomiast celami Kaizen są:
- Skrócenie czasu realizacji procesu pracy oraz poprawy jakości;
- Dostosowywanie techniczne elementów systemu;
- Redukcja kosztów
- Tworzenie kryteriów oceny i nagradzania.